Μαργαρίτης, Λώρης

(Αίγιο 1895 – Αθήνα 1953). Πιανίστας και συνθέτης. Η πρώιμη κλίση του στη μουσική εκδηλώθηκε πριν ακόμα συμπληρώσει τα επτά χρόνια του: έπειτα από σχεδόν μηδαμινές μουσικές σπουδές, είχε κιόλας συνθέσει περισσότερα από δέκα έργα για πιάνο, τα οποία και εκτελούσε ο ίδιος με θαυμαστή ακρίβεια. Το 1902 εισήχθη στο Ωδείο Αθηνών και τον επόμενο χρόνο πραγματοποίησε μια θριαμβευτική εμφάνιση στο Μόναχο με έργα για πιάνο, κυρίως δικά του. Την περίοδο 1904-08 φοίτησε στο σχολείο της ελληνικής κοινότητας Βερολίνου, σπουδάζοντας παράλληλα πιάνο και θεωρία της μουσικής. Το 1908 έγινε δεκτός στη Μουσική Ακαδημία του Μονάχου κατ’ εξαίρεση του ορίου ηλικίας και παρακολούθησε μαθήματα μουσικολογίας στο πανεπιστήμιο του Μονάχου. Εγκαταστάθηκε οριστικά στην Ελλάδα το 1915, οπότε και διορίστηκε καθηγητής του πιάνου στο Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης (του οποίου διετέλεσε υποδιευθυντής από το 1936). Παράλληλα, ταξίδευε συχνά στο εξωτερικό δίνοντας συναυλίες ή συμπράττοντας ως σολίστ με τις εγκυρότερες ορχήστρες της Αυστρίας, της Ελβετίας και της Γερμανίας. Το 1925 παντρεύτηκε την πιανίστα Ίντα Ρόζενγκραντς, μαθήτριά του στο Ωδείο Θεσσαλονίκης, με την οποία πραγματοποίησε πολλές περιοδείες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, δίνοντας συναυλίες για δύο πιάνα. Το 1928 διορίστηκε καθηγητής στη θερινή Μουσική Ακαδημία του Σάλτσμπουργκ (Μοτσαρτέουμ) και δίδασκε πιάνο με εξαιρετική επιτυχία κάθε καλοκαίρι. Από το έτος αυτό και έπειτα, ο Μ. δραστηριοποιήθηκε έντονα ως μέλος διεθνών μουσικών ιδρυμάτων και οργανισμών (Παγκόσμια Εταιρεία Μουσικοσυνθετών και Συγγραφέων, Μοτσαρτέουμ του Σάλτσμπουργκ) και ως μέλος της ελλανοδίκου επιτροπής πολλών διεθνών μουσικών διαγωνισμών (τραγουδιού της Βιέννης, 1933, Σοπέν της Βαρσοβίας, 1937, πιάνου της Γενεύης, 1949). Το 1945 διορίστηκε τακτικό μέλος του Διοικητικού Ανώτατου Συμβουλίου Μουσικής (ΔΑΣΜ) του ελληνικού Υπουργείου Παιδείας. Το 1953, λίγο πριν από τον θάνατό του, τιμήθηκε με το Μέγα Μετάλλιο Μότσαρτ της Μουσικής Ακαδημίας του Σάλτσμπουργκ, καθώς και με τον ελληνικό χρυσό Σταυρό των Ιπποτών του Φοίνικα. Ο Μ. υπήρξε ένας από τους πρώτους φωτισμένους Έλληνες μουσικοπαιδαγωγούς που εφάρμοσαν πρωτοποριακές μεθόδους για την εποχή τους· ως πιανίστας, οι ερμηνείες του χαρακτηρίζονταν από σφύζουσα αμεσότητα και οίστρο. Δεν άφησε πολλά πρωτότυπα έργα, και από αυτά πολλά καταστράφηκαν κατά τη διάρκεια της Κατοχής. Εμφάνιζε μια ροπή προς τα γερμανικά πρότυπα του ρομαντισμού του 19ου αι., κάποιες φολκλορικές ή ακόμα και ιμπρεσσιονιστικές αποχρώσεις, όμως το δημιουργικό του έργο χαρακτηρίζεται από εντυπωσιακή πρωτοτυπία. Ανάμεσα στα έργα του, τα οποία εκτελέστηκαν συχνά στην Ελλάδα και στο εξωτερικό είτε από τον ίδιο τον συνθέτη είτε από γνωστές ορχήστρες και αρχιμουσικούς, τα σημαντικότερα είναι η επική Συμφωνία για μεγάλη ορχήστρα, Οδυσσεύς και Ναυσικά (έργο που εκτελέστηκε επανειλημμένα στο εξωτερικό αλλά ποτέ στην Ελλάδα), αρκετά έργα για πιάνο (Τρίπτυχο, Ελληνικά βουκολικά, αριθ. 1 και 2, Στίχοι για πιάνο κ.ά.), οι Παραλλαγές σε δυο ελληνικά θέματα για δυο πιάνα, τραγούδια πάνω στους ελληνικούς δημοτικούς σκοπούς (Η λαφίνα, Νερατζούλα, Μακεδόνικο σονέτο κ.ά.), καθώς και μερικά έργα για χορωδία και ορχήστρα.